Монголоор “дүүрэн” сайд

Монгол Улс хүмүүнлэг, иргэний ардчилсан нийгэм байгуулахаар ардчилсан тогтолцоонд шилжсэнээс хойш 15 Ерөнхий сайдын нүүр үзжээ. Ардчилсан хувьсгалаас өмнөх 70 жилд мөн 15 хүн Монгол Улсын Ерөнхий сайдаар ажилласан.

Ардчилсан тогтолцоонд шилжсэнээс хойш нэг Ерөнхий сайдын бүрэн эрхийн хугацаа дунджаар нэг жил гурван сар үргэлжилсэн болохыг улс төр судлаачид онцолдог. Үе үеийн Ерөнхий сайдаар ажиллаж байсан хүмүүсийг хүндэтгэж хөргийг нь Төрийн ордны хоёрдугаар давхарт залдаг. Тэнд одоо 28 хүний хөрөг бий. Учир нь, Ерөнхий сайд асан Ж.Эрдэнэбатын хөргийг хараахан залж амжаагүй байна. Өмнөх Ерөнхий сайдынх нь хөргийг залж амжаагүй байхад дараагийнх нь огцордгоос гүйцэтгэх засаглал ямар хурдан солигддог хийгээд ямар хүчгүй байгааг харж болно.

 

“Удахгүй төрийн ордны хоёрдугаар давхар хүмүүсийн хөрөг зургаар дүүрч, дахиж зураг өлгөх зайгүй болох нь” гэсэн хошин бөгөөд үнэн яриа улс төрийн хүрээнд гардаг. Харин одоогийн Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх анх томилогдохдоо “Би Төрийн ордны хоёрдугаар давхарт зүгээр л зургаа өлгүүлсэн Ерөнхий сайд байхыг хүсэхгүй байна. Монгол төрийн түүхэнд тодорхой ажил хийсэн, томоохон өөрчлөлт хийсэн Ерөнхий сайд байхыг хүсч байгаа” хэмээн хэлж байлаа. Тэрээр энэ хоёр дүрийнхээ аль нь болж үлдэхийг цаг хугацаа харуулна биз ээ. 

Ерөнхий сайдаар сайн ч ажилласан бай, муу ажилласан ч бай Монголын түүхэнд тодоор бичигдэн үлддэг. Харин тэдний удирдлага дор ажиллаж байсан сайд нарыг дурсах нь ховор. Улс төрийн тогтворгүй байдлаас шалтгаалж Засгийн газрын бүрэн эрхийн дундаж хугацаа богиноссонтой холбоотойгоор сайд нар түүхэнд нэрээ үлдээхүйц, тодоор дурсагдахуйц ажил хийж чаддаггүй. Монгол Улс ардчилсан тогтолцоонд шилжсэнээс хойш 15 Ерөнхий сайд сольсон бол түүнийг дагаад солигдсон Засгийн газрын гишүүдийн тоо 200 шахам болжээ. 15 Засгийн газар ямар хүмүүс сайдаар ажиллаж байсныг эргэн сануулъя.

 

Д.Бямбасүрэнгийн Засгийн газар

1990.9.11 - 1992.7.21

Да.Ганболд Тэргүүн шадар сайд
Ч.Пүрэвдорж Шадар сайд
Д.Дорлигжав Шадар сайд
З.Батжаргал Байгаль орчны хяналтын улсын хорооны дарга
Н.Уртнасан Боловсролын сайд
Ш.Жадамбаа Батлан хамгаалахын сайд
Ц.Гомбосүрэн Гадаад харилцааны сайд
Ж.Батсуурь Үндэсний хөгжлийн сайд
А.Базархүү Сангийн сайд
Д.Раднаарагчаа Хөдөө аж ахуйн сайд
Ц.Цолмон Хөдөлмөрийн сайд
С.Баярбаатар Худалдаа, үйлдвэрийн сайд
Ж.Амарсанаа Хууль зүйн сайд
П.Нямдаваа Эрүүлийг хамгаалах, нийгмийн хангамжийн сайд

П.Жасрайн Засгийн газар

1992.7.21 - 1996.7.19

Ч.Пүрэвдорж Ерөнхий сайдын орлогч
Ч.Улаан
Монгол Улсын сайд бөгөөд Ерөнхий сайдын дэргэдэх Үндэсний хөгжлийн газрын дарга
З.Батжаргал Байгаль, орчны сайд
Ц.Дамиран
Барилга, хот байгуулалтын сайд
Ш.Жадамбаа Батлан хамгаалахын сайд
Ц.Гомбосүрэн Гадаад харилцааны сайд
Р.Сандалхан Зам, тээвэр, холбооны сайд
Д.Даваасамбуу Сангийн сайд
Н.Энхбаяр Соёлын сайд
Б.Жигжид Түлш, эрчим хүчний сайд
Ц.Цогт Худалдаа, үйлдвэрийн сайд
Н.Лувсанжав Хууль зүйн сайд
Э.Гомбожав
Хүн ам зүйн бодлого, хөдөлмөрийн сайд
Ц.Өөлд Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд
Н.Өлзийхутаг
Шинжлэх ухаан, боловсролын сайд
П.Нямдаваа Эрүүл мэндийн сайд
Д.Цогбаатар
Геологи, эрдэс баялгийн сайд

М.Энхсайханы Засгийн газар

1996.7.19 - 1998.4.23

Л.Зориг
Эрүүл мэнд нийгмийн хамгааллын сайд 
Ж.Амарсанаа Хууль зүйн сайд
Г.Нямдаваа Дэд бүтцийн хөгжлийн сайд
П.Цагаан Сангийн сайд
Д.Дорлигжав Батлан хамгаалахын сайд
Л.Нямсамбуу
Хөдөө аж ахуй, үйлдвэрийн сайд
Ч.Лхагважав Гэгээрлийн сайд
Ш.Алтангэрэл Гадаад харилцааны сайд
Ц.Адъяасүрэн Байгаль орчны сайд

Ц.Элбэгдоржийн Засгийн газар

1998.4.23 - 1998.12.9

С.Батчулуун Хууль зүйн сайд
Б.Батбаяр Сангийн сайд
Ша.Батбаяр Эрүүл мэндийн сайд
С.Баярцогт Байгаль орчны сайд
Р.Амаржаргал Гадаад харилцааны сайд
Н.Алтанхуяг
Хөдөө аж ахуй, үйлдвэрийн сайд
Ч.Сайханбилэг Гэгээрлийн сайд
С.Зориг Дэд бүтцийн хөгжлийн сайд
Р.Одонбаатар Батлан хамгаалахын сайд

Ж.Наранцацралтын Засгийн газар

1998.12.9 - 1999.7.22

С.Мэндсайхан Байгаль орчны сайд
Н.Туяа Гадаад харилцааны сайд
Ч.Содномцэрэн
Хөдөө аж ахуй, үйлдвэрийн сайд
Л.Цог Хууль зүйн сайд
Г.Батхүү Дэд бүтцийн хөгжлийн сайд
С.Сонин
Эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын сайд 
А.Баттөр Гэгээрлийн сайд
Ш.Түвдэндорж Батлан хамгаалахын сайд
Я.Очирсүх Сангийн сайд

Р.Амаржаргалын Засгийн газар

1999.7.30 - 2000.7.26

С.Сонин
Эрүүл мэнд нийгмийн хамгааллын сайд
Даш.Ганболд Хууль зүйн сайд
Н.Туяа Гадаад харилцааны сайд
Ч.Содномцэрэн
Хөдөө аж ахуй, үйлдвэрийн сайд
А.Баттөр Гэгээрлийн сайд
Г.Батхүү Дэд бүтцийн хөгжлийн сайд
Я.Очирсүх Сангийн сайд
Ш.Түвдэндорж Батлан хамгаалахын сайд
С.Мэндсайхан Байгаль орчны сайд

Н.Энхбаярын Засгийн газар

2000.7.26 - 2004.8.20

У.Барсболд Байгаль орчны сайд
Ж.Гүррагчаа Батлан хамгаалахын сайд
А.Цанжид
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд
Л.Эрдэнэчулуун Гадаад хэргийн сайд
Б.Жигжид Дэд бүтцийн сайд
Ши.Батбаяр
Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд
Ч.Улаан Санхүү, эдийн засгийн сайд
Ч.Ганзориг Үйлдвэр, худалдааны сайд
Ц.Нямдорж
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд
Д.Насанжаргал Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд
П.Нямдаваа Эрүүл мэндийн сайд
Ө.Энхтүвшин
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга

Ц.Элбэгдоржийн Засгийн газар

2004.8.20 - 2006.1.13

Ч.Улаан Шадар сайд
У.Барсболд Байгаль орчны сайд
Н.Батбаяр Барилга, хот байгуулалтын сайд
Ц.Шаравдорж Батлан хамгаалахын сайд
П.Цагаан
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд
Ц.Мөнх-Оргил Гадаад хэргийн сайд
Г.Батхүү
Зам тээвэр, аялал жуулчлалын сайд
Ц.Баярсайхан
Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд
Н.Алтанхуяг Сангийн сайд
Т.Очирхүү Түлш, эрчим хүчний сайд
Сү.Батболд Үйлдвэр, худалдааны сайд
Су.Батболд
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд
Д.Тэрбишдагва Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд
Т.Ганди Эрүүл мэндийн сайд
С.Баярцогт
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга
У.Хүрэлсүх
Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайд
Д.Дорлигжав Мэргэжлийн хяналтын асуудал эрхэлсэн сайд

М.Энхболдын Засгийн газар

2006.1.25 - 2007.11.22

М.Энхсайхан Шадар сайд
И.Эрдэнэбаатар Байгаль орчны сайд
Ж.Наранцацралт
Барилга, хот байгуулалтын сайд
М.Сономпил Батлан хамгаалахын сайд 
Ө.Энхтүвшин
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд
Н.Энхболд Гадаад хэргийн сайд
Ц.Цэнгэл
Зам тээвэр, аялал жуулчлалын сайд
Л.Одончимэд
Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд
Н.Баяртсайхан Сангийн сайд
Б.Эрдэнэбат Түлш, эрчим хүчний сайд 
Б.Жаргалсайхан
Үйлдвэр, худалдааны сайд
Д.Одбаяр Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд
Д.Тэрбишдагва Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд
Л.Гүндалай Эрүүл мэндийн сайд
Су.Батболд
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга
У.Хүрэлсүх Мэргэжлийн хяналтын асуудал эрхэлсэн сайд
С.Отгонбаяр
Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайд
Д.Дэмбэрэл
Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд
Д.Туяа Эрүүл мэндийн сайд
Ц.Даваадорж Үйлдвэр, худалдааны сайд

С.Баярын Засгийн газар

2007.11.22 - 2008.09.22

М.Энхболд Шадар сайд
Ц.Цолмон Барилга, хот байгуулалтын сайд
Ж.Батхуяг Батлан хамгаалахын сайд
Н.Болормаа
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд
С.Оюун Гадаад хэргийн сайд
Д.Дэмбэрэл
Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд
Ч.Улаан Сангийн сайд
Х.Наранхүү Үйлдвэр, худалдааны сайд
Ц.Мөнх-Оргил
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд
Ц.Ганхуяг Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд 
Б.Батсэрээднэ Эрүүл мэндийн сайд
Н.Энхболд
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга
Г.Шийлэгдамба Байгаль орчны сайд
Р.Раш Зам тээвэр, аялал жуулчлалын сайд
Ч.Хүрэлбаатар Түлш, эрчим хүчний сайд

2008.09.22 - 2009.10.29

Н.Алтанхуяг Тэргүүн Шадар сайд
М.Энхболд Шадар сайд
Сү.Батболд Гадаад харилцааны сайд
С.Баярцогт Сангийн сайд
Ц.Нямдорж
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд
Л.Гансүх
Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд
Л.Болд Батлан хамгаалахын сайд
Ё.Отгонбаяр
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд
Х.Баттулга Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд
Т.Ганди
Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд
Т.Бадамжунай Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд
Д.Зоригт Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд
С.Ламбаа Эрүүл мэндийн сайд
Б.Долгор
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга

С.Батболдын Засгийн газар

2009.10.29 - 2012.8.9

Н.Алтанхуяг Тэргүүн Шадар сайд
М.Энхболд Шадар сайд
Г.Занданшатар Гадаад харилцааны сайд
С.Баярцогт Сангийн сайд
Ц.Нямдорж
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд
Л.Гансүх
Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд
Л.Болд Батлан хамгаалахын сайд
Ё.Отгонбаяр
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд
Х.Баттулга Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд
Т.Ганди
Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд
Т.Бадамжунай Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд
Д.Зоригт Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд
С.Ламбаа Эрүүл мэндийн сайд
Ч.Хүрэлбаатар
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга
Д.Хаянхярваа Сангийн сайд 
Д.Цогтбаатар
Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд
Ж.Энхбаяр Батлан хамгаалахын сайд
Ц.Дашдорж Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд
Н.Хүрэлбаатар Эрүүл мэндийн сайд

Н.Алтанхуягийн Засгийн газар

2012.8.9 - 2014.11.5

Ч.Сайханбилэг
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга
Л.Болд Гадаад харилцааны сайд
Х.Тэмүүжин Хууль зүйн сайд
Ц.Баярсайхан
Барилга, хот байгуулалтын сайд
Д.Бат-Эрдэнэ Батлан хамгаалахын сайд
Л.Гантөмөр
Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд
А.Гансүх Зам, тээврийн сайд
Ц.Оюунгэрэл
Соёл, спорт, аялал жуулчлалын сайд
Д.Ганхуяг Уул уурхайн сайд
Х.Баттулга Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн сайд
Я.Санжмятав Хөдөлмөрийн сайд
С.Эрдэнэ Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайд
Н.Батбаяр Эдийн засгийн хөгжлийн сайд
Д.Тэрбишдагва Шадар сайд
С.Оюун
Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн сайд 
Ч.Улаан Сангийн сайд
М.Сономпил Эрчим хүчний сайд
Н.Удвал Эрүүл мэндийн сайд
Ш.Түвдэндорж
Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн сайд

Ч.Сайханбилэгийн Засгийн газар

2014.11.21 - 2016.7.8

У.Хүрэлсүх Шадар сайд
С.Баярцогт
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга 
Д.Оюунхорол Байгаль орчин, ногоон хөгжил, аялал жуулчлалын сайд 
Л.Пүрэвсүрэн Гадаад хэргийн сайд
Ж.Эрдэнэбат Сангийн сайд
Д.Дорлигжав Хууль зүйн сайд
Д.Эрдэнэбат Аж үйлдвэрийн сайд 
Д.Цогтбаатар
Барилга, хот байгуулалтын сайд 
Ц.Цолмон Батлан хамгаалахын сайд 
Л.Гантөмөр
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд
Н.Төмөрхүү Зам, тээврийн сайд
Р.Жигжид Уул уурхайн сайд
С.Чинзориг Хөдөлмөрийн сайд 
С.Эрдэнэ Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайд
Р.Бурмаа Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд
Г.Шийлэгдамба Эрүүл мэнд, спортын сайд
Д.Зоригт Эрчим хүчний сайд
М.Энхсайхан Монгол Улсын сайд
Ц.Оюунбаатар Шадар сайд
Н.Батцэрэг Байгаль орчин, ногоон хөгжил, аялал жуулчлалын сайд 
Б.Болор Сангийн сайд 
З.Баянсэлэнгэ
Барилга, хот байгуулалтын сайд
М.Зоригт Зам, тээврийн сайд
Г.Баярсайхан Хөдөлмөрийн сайд
С.Ламбаа Эрүүл мэнд, спортын сайд

Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газар

2016.7.8 - 2017.10.4

У.Хүрэлсүх Шадар сайд
Ж.Мөнхбат
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга 
Д.Оюунхорол
Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд
Б.Бат-Эрдэнэ Батлан хамгаалахын сайд 
Ц.Мөнх-Оргил Гадаад харилцааны сайд
Б.Чойжилсүрэн Сангийн сайд
Н.Номтойбаяр
Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд
С.Бямбацогт
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд 
Д.Ганбат Зам, тээврийн хөгжлийн сайд 
Ж.Батсуурь Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд
Ц.Дашдорж
Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд
Г.Мөнхбаяр
Барилга, хот байгуулалтын сайд
П.Сэргэлэн Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд
П.Ганхүү Эрчим хүчний сайд
А.Цогцэцэг Эрүүл мэндийн сайд
Г.Чулуунбаатар Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд

У.Хүрэлсүхийн Засгийн газар

2017.10.4-нөөс

Ө.Энхтүвшин Шадар сайд 
Г.Занданшатар
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга 
Н.Цэрэнбат
Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд
Н.Энхболд Батлан хамгаалахын сайд 
Д.Цогтбаатар Гадаад харилцааны сайд
Ч.Хүрэлбаатар Сангийн сайд
Ц.Нямдорж
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд 
С.Чинзориг
Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд
Х.Баделхан
Барилга, хот байгуулалтын сайд
Ц.Цогзолмаа Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд 
Ж.Бат-Эрдэнэ 
Зам, тээврийн хөгжлийн сайд
Д.Сумъяабазар
Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд 
Б.Батзориг Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд 
Ц.Даваасүрэн Эрчим хүчний сайд
Д.Сарангэрэл Эрүүл мэндийн сайд 
Я.Содбаатар Зам, тээврийн хөгжлийн сайд

Монгол Улсын Засгийн газрын гишүүнээр ажиллаж байсан болон одоо ажиллаж байгаа хүмүүсийг танилцуулахад ийм байна. Олон нийт ямар хүн байсныг нь мартсан хүн ч байна, “Энэ хүн бас тэр салбарын сайдаар ажиллаж байсан билүү” гэж өнгөрснийг эргэн сануулах нэгэн ч байна. Тэднээс гадна дэд сайд нар гэж бас бий. Тэднийг тоочвол энэ жагсаалт бүр урт болох нь ойлгомжтой.

Сайдаар ажилласан хүмүүс ийм олон байгаагаас гадна олон удаа сайдын алба хашсан хүмүүс бас бий. Хоёр ба түүнээс дээш Засгийн газарт ажилласан хүмүүсийг танилцуулъя.

Таван Засгийн газарт ажилласан сайд

Ч.Улаан (Одоо зургаа дахь удаагаа сайдад нэр дэвшээд буй)

Дөрвөн Засгийн газарт ажилласан сайд

Н.Алтанхуяг
С.Баярцогт
У.Хүрэлсүх

Гурван Засгийн газарт ажилласан сайд

Ц.Мөнх-Оргил
Ц.Нямдорж
Сү.Батболд
Ч.Хүрэлбаатар
Д.Цогтбаатар
Н.Энхболд
Ө.Энхтүвшин
Д.Дорлигжав
П.Нямдаваа
Ц.Цолмон
Г.Батхүү
Т.Ганди
М.Энхсайхан
С.Ламбаа

Хоёр Засгийн газарт ажилласан сайд

Л.Болд
Г.Занданшатар
Д.Оюунхорол
Д.Тэрбишдагва
С.Чинзориг
М.Энхболд
Ж.Эрдэнэбат
Ч.Пүрэвдорж
Ш.Жадамба
Ц.Гомбасүрэн
Н.Энхбаяр
П.Цагаан
Р.Амаржаргал
Ш.Түвдэндорж
У.Барсболд
Н.Батбаяр
Ц.Баярсайхан
С.Оюун
Г.Шийлэгдамба
Х.Баттулга
Ц.Дашдорж
М.Сономпил
С.Мэндсайхан
Н.Туяа
А.Баттөр
Я.Очирсүх
Ч.Содномцэрэн
С.Сонин

 

EAGLE.mn

Хуваалцах:

Сэтгэгдэл

reload, if the code cannot be seen